บวร บ าน ว ด โรงเร ยน องค กรแห งการเร ยนร ในช มชน: ช มชนโป งคา จ งหว ดน าน และช มชนแจ มหลวง จ งหว ดเช ยงใหม

Transcription

1 บวร บ าน ว ด โรงเร ยน องค กรแห งการเร ยนร ในช มชน: ช มชนโป งคา จ งหว ดน าน และช มชนแจ มหลวง จ งหว ดเช ยงใหม BOR WORN; Home, Temple and School (HTS) Organisation: The Learning Organisation in the Communities of Thailand อร ยา พรหมส ภา ARIYA BRAHMASUBHA กองแผนงาน มหาว ทยาล ยเทคโนโลย พระจอมเกล าธนบ ร 1

2 OUTLINE OF THE PRESENTATION ท มาและความสาค ญของป ญหา ว ตถ ประสงค ของการว จ ย ขอบเขตการว จ ย แนวค ดและทฤษฎ ท เก ยวข อง ว ธ การว จ ย สร ปผลการว จ ย การน าผลการว จ ยไปใช ประโยชน 2

3 ท มาและความสาค ญของป ญหา บวร (บ าน ว ด โรงเร ยน) BOR WORN (HTS Organisation) กระบวนการเร ยนร ในองค กร (OL) และองค กรแห งการ เร ยนร (LO) การเร ยนร ในช มชน Learning in the Community (LIC) การถ ายทอดว ฒนธรรมและภ ม ป ญญาไทย Thai Local Knowledge and Cultural Transfer (TLK&CT) 3

4 บ าน บวร (บ าน ว ด โรงเร ยน) ครอบคร ว การปกครองท องถ น เศรษฐก จ ส งคม ชาวบ าน พ อแม ญาต ผ ใหญ บ าน ปราชญ ชาวบ าน ว ด ศาสนาพ ทธ ศ นย รวมของคนในช มชน ศ ลปว ฒนธรรม เจ าอาวาส พระสงฆ สามเณร แม ช เด กว ด โรงเร ยน สถาบ นการศ กษา คร อาจารย น กเร ยน ผ ปกครอง 4

5 บวร ก บการศ กษาของไทยในอด ต บ าน ว ด ว ง 5

6 ว ตถ ประสงค ของการว จ ย 1) เพ อศ กษาค ณล กษณะ บทบาทและความสาค ญของ บวร ต อช มชน ส งคมและว ฒนธรรม 2) เพ อศ กษา บวร ในบร บทขององค กรแห งการเร ยนร ผ าน กระบวนการเร ยนร ของช มชน 3) เพ ออน ร กษ ศ ลปว ฒนธรรมและภ ม ป ญญาท องถ น (Thai Culture and Local Knowledge) รวมถ งการถ ายทอดไปส เยาวชน 4) เพ อศ กษาผลล พธ ของ บวร ในฐานะท เป นองค กรแห งการ เร ยนร เก ยวก บการสร างความเข มแข งให ช มชน และการถ ายทอด ภ ม ป ญญาท องถ น 6

7 ขอบเขตของการว จ ย การว จ ยคร งน ศ กษา บวร ในร ปแบบขององค กร แห งการเร ยนร (Learning Organisation) และ กระบวนการเร ยนร ในองค กร (Organisational Learning) จาก ช มชน 2 แห งในภาคเหน อ ช มชนโป งคา อาเภอส นต ส ข จ งหว ดน าน ช มชนแจ มหลวง อาเภอก ลยาณ ว ฒนา จ งหว ดเช ยงใหม 7

8 ช มชนโป งคา อาเภอส นต ส ข จ งหว ดน าน o 32 ก โลเมตร จากจ งหว ดน าน หม บ านโป งคา (เป นหม บ าน ต งแต พ.ศ. 2440) ว ดโป งคา โรงเร ยนบ านโป งคา 8

9 ช มชนโป งคา อาเภอส นต ส ข จ งหว ดน าน 9

10 ช มชนแจ มหลวง อาเภอก ลยาณ ว ฒนา จ งหว ดเช ยงใหม o ชาวเขาเผ ากระเหร ยง (ปกากะญอ) ว ดจ นทร โรงเร ยนบ านจ นทร 10

11 ช มชนแจ มหลวง อาเภอก ลยาณ ว ฒนา (บ านแจ มหลวง, บ านว ดจ นทร, บ านห วยบะบ า) 11

12 แนวค ดและทฤษฎ ท เก ยวข อง 1) ทฤษฎ การเร ยนร ในองค กร (Theories of Learning in Organisation) ทฤษฎ การเร ยนร ส วนบ คคล (Individual Learning Theory: ILT or Cognitive Learning Theory) ทฤษฎ การเร ยนร ในส งคม (Social Learning Theory: SLT) 2) องค กรแห งการเร ยนร (Learning Organisation) และกระบวนการเร ยนร ใ น อ ง ค ก ร ( Organisational Learning) 3) ช มชนน กปฏ บ ต (Communities of Practice: CoPs) 12

13 ว ธ การว จ ย การว จ ยในคร งน เป นการว จ ยเช งค ณภาพในสาขา มาน ษยว ทยาว ฒนธรรม (Cultural Anthropology) การเก บข อม ล การส มภาษณ แบบไม ม โครงสร าง (Unstructured Interviewing) การส งเกตแบบม ส วนร วม (Participant Observation) การว เคราะห ข อม ล การว จ ยเช งค ณภาพ (Qualitative Document Analysis) หล กการของช มชนน กปฏ บ ต (CoP: Community of Practice) 13

14 สร ปผลการว จ ย บวร เป นองค กรท ม อย ในส งคมไทยเป นเวลานานต งแต อด ตถ ง ป จจ บ น ค อความร วมม อก นระหว าง 3 สถาบ นหล กของช มชน การเก ดข นของ บวร ในแต ละช มชนเก ดข นโดยอ ตโนม ต ใน บร บททางส งคม เม อสมาช กของช มชนม ปฏ ส มพ นธ สนทนา แลกเปล ยนเร ยนร ซ งก นและก นในก จกรรมต างๆ ท ช มชนจ ดข น โดย 3 สถาบ นหล ก เหต ผลสาค ญ 2 ประการท ทาให คนในช มชนเข าร วมในก จกรรม ต างๆ ของช มชน ความเล อมใส ศร ทธาในศาสนาท ตนเองน บถ อและต องการส บสานให คงอย ในส งคม ต อไปในภายภาคหน า ความเล อมใสและศร ทธาในต วผ น าช มชน เช น เจ าอาวาส พระสงฆ หร อ ปราชญ ชาวบ าน 14

15 สร ปผลการว จ ย บวร เป นองค กรแห งการเร ยนร กระบวนการเร ยนร ส วนบ คคล (Individual Learning Process) และกระบวนการเร ยนร ทางส งคม (Social Learning Process) ความร สากล (Global Knowledge) และภ ม ป ญญาชาวบ าน (Local Knowledge) ทฤษฎ การเร ยนร (Theory of Learning) การปฏ บ ต การทางส งคมในช มชนน กปฏ บ ต (Social Practice in Communities of Practice) เป นกระบวนการพ นฐานของ องค กร 15

16 สร ปผลการว จ ย ประโยชน ของ บวร ใช เป นเคร องม อในการบร หารจ ดการช มชน แก ป ญหา ช มชน ช วยบรรล ว ตถ ประสงค ส วนบ คลากรและช มชน o ช มชนเข มแข ง o ช มชนแห งการเร ยนร o การอน ร กษ และถ ายทอดมรดกทางว ฒนธรรม o การอน ร กษ และถ ายทอดภ ม ป ญญาชาวบ าน 16

17 การน าผลการว จ ยไปใช ประโยชน น าหล กการของ บวร มาประย กต ใช ในช มชน โดย เร มต นท หม บ าน ประชาส มพ นธ ช วยเหล อและสน บสน นการ ดาเน นการด งกล าวให บรรล ว ตถ ประสงค ยกย องช มชน บวร ท ประสบความสาเร จ เพ อเป น ช มชนต วอย างแก ช มชนอ นๆ 17

18 บทส งท าย หล กการของ บวร เป นการลงท นเพ ยงน อยน ดแต ให ประโยชน และมากด วยค ณค า ไม เพ ยงแต ช มชนและส งคม เช น ส งคมอ ดม ความร (Knowledge Based Society) ช มชนเข มแข ง (Strengthening Community) ช มชนเศรษฐก จพอเพ ยง (Sufficiency Economy and Sustainable Community) ช มชนท ประชาชนม ความเป นอย ท ด (Well-being Community) เท าน น แต ย งส งผลด ต อประชาชนโดยเฉพาะอย างย ง เด กและเยาวชน ของชาต ท เป นกาล งสาค ญในการพ ฒนาชาต ต อไปในอนาคต ให เป นคนด ม ความร และม ค ณค า ด งคากล าวท ว า ความร ค ค ณธรรม 18

19 Questions?? 19

20 ขอบค ณค ะ 20